Հարիսան ավանդական կերակրատեսակ է, որը ժամանակ և ջանք է պահանջում՝ դարձնելով այն էլ ավելի առանձնահատուկ և բովանդակալից սիրելիների հետ կիսվելու համար: Այս խիտ աղացած ցորենի շիլան, որը պատրաստվում է երկար ժամանակ խառնելով, պարունակում է խաշած և շոգեխաշած հավ: Միսը, դանդաղ եփվում է, բերանում հալչող նրբության հասնելու համար։ Ավանդաբար հարիսան պատրաստվում էր գառան մսից, սակայն հավը այս օրերին մեծ ժողովրդականություն է ձեռք բերել: Անկախ նրանից, թե այն պատրաստված է հավով կամ գառան մսով, անպայման դուր կգա Ձեզ։
Քաղցր գաթա
Չկա ավելի լավ բան, քան ձմռան ցուրտ օրերին փաթաթվել սիրած վերմակով, վայելել անձրևի ձայնը կամ ձյան տեղալը պատուհանից դուրս՝ ձեռքին մի բաժակ տաք թեյ և խորհրդանշական քաղցր գաթան: Այս սիրելի հայկական խմորեղենը հայտնի է բազմաթիվ պատճառներով. այն քաղցր է և թեթև, այն հեշտ է պահվում և ունի գեղեցիկ տեսք: Գաթան ունի բազմաթիվ ձևեր, չափեր և տարբերակներ։ Միջուկը սովորաբար բաղկացած է ընկույզից կամ «խորիզից»՝ ալյուրի, շաքարավազի և կարագի համեղ խառնուրդ:
Միակ ու անկրկնելի խաշ
Եթե հայկական ձմռան ցուրտ առավոտյան սեղանին խաշ չկա, ուրեմն ինչ-որ բան այն չէ։ Այս յուրահատուկ ուտեստը բաղկացած է գառան կամ կովի խաշած մասերից (փոր, ոտքեր և այլն): Թեև սկզբում դա կարող է անսովոր թվալ, սակայն մեկ գդալը կստիպի ձեզ հավանել այն: Մեծ քանակությամբ աղացած սխտոր և փշրված չոր լավաշ է անհրաժեշտ, բայց այն, ինչն իրականում խաշը դարձնում է իրական, օղին է. այո, օղին նախաճաշին խաշի հետ, քանի որ այս համադրությունն իսկապես արժե այն:
Մենք սիրում ենք տոլման իր բոլոր ձևերով…
Ամանորի նախաշեմին չենք կարող չնշել այս պարտադիր ուտեստը, որն ամեն տարի զարդարում է տոնական սեղանները։ Նրբորեն փաթաթված խաղողի տերևները կամ կաղամբը, որը լցված է բրնձի և աղացած մսի խառնուրդով, շատ համեղ են:
Պասուց տոլման առավել բնորոշ է Ամանորի տոնակատարություններին և սիրված է բուսակերների կողմից: «Պասուց» թարգմանաբար նշանակում է «պաս»՝ նկատի ունենալով տարվա այս եղանակին ավանդաբար պահվող ծոմապահության շրջանը: Այս ուտեստը խորհրդանշում է բարգավաճում, առատություն և այն ամենն, ինչ անհրաժեշտ է տարին ճիշտ սկսելու համար։ Այն իրենից ներկայացնում է Կաղամբով փաթաթան՝ լցոնված մի շարք սպիտակուցներով հարուստ հացահատիկներով՝ կարմիր լոբուց մինչև ոսպ, սիսեռ, բլղուր և այլն: Չորացրած մրգերը, ինչպիսիք են ծիրանը և սալորը, նույնպես հաճախ ավելացնում են լցոնին:
Հեյ ջան… Ղափամա՜
